بررسی اندازه شبکه اجتماعی و منابع حمایت عاطفی و عوامل مرتبط با آن‌ها در بیماران مبتلا به سرطان

مقدمه: سرطان به طور بالقوه بیماری تهدیدکننده حیات است که اختلالات قابل توجهی در تمام ابعاد زندگی شخصی، خانوادگی و اجتماعی بیماران ایجاد می کند. به علت تغییرات زیادی که در روند زندگی، ارتباطات و فعالیت‌های اجتماعی ایجاد می کند نیاز به حمایت اجتماعی را افزایش می‌دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اندازه شبکه اجتماعی و منابع حمایت عاطفی بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. روش: این مطالعه پژوهشی از نوع توصیفی- همبستگی است. 220 بیمار مبتلا به سرطان با روش نمونه‌گیری مستمر از بیمارستان‌های فیروزگر، حضرت رسول اکرم (ص) و انستیتو کانسر مجتمع بیمارستانی حضرت امام خمینی (ره) انتخاب شدند. حمایت عاطفی درک شده از سوی پنج منبع همسر، اعضای خانواده، دوستان، پرستار و پزشک با استفاده از پرسشنامه حمایت عاطفی نورتس جمع‌آوری گردید و اطلاعات با نرم‌افزار SPSS v.13 و آزمون‌های آمار توصیفی، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین حمایت عاطفی درک شده 39/137 و اندازه شبکه اجتماعی 17/4 نفر بود. بیماران بیشترین حمایت را از سوی همسران و اعضای خانواده و سپس از سوی، پرستاران و دوستان درک کرده بودند. آزمون آنالیز واریانس ارتباط مثبتی بین حمایت عاطفی درک شده با سن، وضعیت تأهل، قومیت، وضعیت اقتصادی، شغل و اندازه شبکه اجتماعی نشان داد (001/0p=). نتیجه‌گیری: خانواده اصلی ترین منبع حمایت عاطفی بیماران می‌باشد. لازم است پرستاران بیماران را به عنوان یک کل در نظر بگیرند و همواره تمام ابعاد وجودی آن‌ها از جمله حمایت عاطفی، کمیت و کیفیت منابع حمایتی و درک بیماران از این منابع را مورد توجه قرار دهند و با بسیج منابع حمایتی موجود در جامعه و مشارکت خانواده در جهت ارتقای ارایه حمایت به بیماران و کاهش تنش‌های آن‌ها گام بردارند. در این مطالعه ابعاد دیگر حمایت اجتماعی و ویژگی‌های شخصیتی به عنوان عوامل مداخله‌گر در درک حمایت مورد بررسی قرار نگرفته لازم است مطالعات دیگری برای بررسی این عوامل انجام شود.